Naar aanleiding van twee vragen die me afgelopen weekend tijdens gesprekken gesteld werden, borrelde er weer inspiratie en zin bij me op om deze ook schrijvend te beantwoorden voor deze rubriek. Ik geef daarbij eerst erg uitgebreid antwoord op de vraag hoe mijn dwangmatig handelen zich uit en of ik daar veel last van heb, en daarna beschrijf ik kort hoe het is om zoveel alleen thuis te zijn. En omdat dit wellicht twee wat zwaardere onderwerpen zijn, sluit ik dit tiende vragen(v)uurtje lekker luchtig af met tien random Pickwickvragen. Lees dus vooral verder mocht je nieuwsgierig zijn naar mijn antwoorden, ervaringen, gedachtes en gevoelens rondom (één van) deze thema’s.
Hoe uit jouw dwangmatig handelen zich en heb je daar veel last van?
Mijn dwangmatigheid zit niet specifiek op één gebied of in één soort handeling zoals je wellicht elders vaak hoort of ziet, maar verspreid over meerderen. Je zou zelfs kunnen zeggen dat het een rode draad is doorheen mijn hele dagelijkse leven en persoonlijkheid. Onder andere deze verspreiding maakt gelukkig dat het zich (in mijn ogen) allemaal niet mega extreem uit en dat iemand anders er aan de buitenkant eigenlijk vrij weinig van meekrijgt, daarom begrijp ik bovenstaande verduidelijkende vraag dan ook heel goed. Om deze te beantwoorden zal ik eerst eens opsommen wat voor diverse ‘dwangetjes’ ik zoal heb, dit zijn dus handelingen of routines die ik structureel móet doen (op een bepaalde manier of specifiek moment) en niet zomaar even kan laten;
- Elke dag voor de volgende dag een afstreepbare dagplanning/dagstructuur maken in mijn telefoon, ookal is deze bijna elke dag precies hetzelfde en ben ik alleen maar thuis.
- Elke middag alle ‘benodigdheden’ voor de volgende dag zoveel mogelijk klaarleggen / klaarzetten.
- Elke avond na het koken de hele keuken poetsen.
- Elke dag de vloer swifferen (plus soms dweilen) en om twee dagen alle meubels en deurklinken globaal afnemen.
- Elke dag om dezelfde tijden ontbijten, lunchen, koken en avondeten.
- Elke dag drie keer gezond en 'binnen mijn lijntjes' eten, plus een bepaalde hoeveelheid.
- Elke avond een foto van mijn avondeten maken.
- Elke dag in de ochtend lichte cardio en in de middag lichte spieroefeningen doen.
- Elke dag om dezelfde tijd opstaan, middagrusten en naar bed gaan, inclusief redelijk uitgebreide bijbehorende rituelen/routines.
- Elke dag meermaals Instagram checken en regelmatig een story posten.
- Elke dag het nieuws kijken en bijhouden.
- Elke dag mijn genietjes en gelukjes opschrijven in mijn journal, plus elke vrijdag mijn eigen complimenten en succeservaringen van die week.
- Nooit voor half elf (of na vijf uur) iets afspreken of buitenshuis zijn, een uitje of afspraak altijd zoveel mogelijk om elf uur plannen.
- Altijd (vanuit) een grote kan water drinken en nooit van huis gaan zonder tas met een grote fles water, plus nog meer dingen die er echt altijd in moeten zitten.
- Om de twee dagen douchen in dezelfde voor- na- en tijdensroutine, inclusief schoonmaken.
- Een globale avondeetplanning maken voor ongeveer een week vooruit en bijna elke dag even bijschaven en checken.
- Pas de deur uit gaan na een bepaalde routine.
- Ergens anders altijd eerst checken waar de wc is en vaak meteen ook gaan.
- Alles steeds op dezelfde plek en manier willen hebben staan in huis en bijvoorbeeld in kasten.
- ……
En zo kan ik serieus nog uren doorgaan, want zelfs in de kleinste dingetjes zit een mate van dwang besef ik me steeds meer wanneer ik er zoals nu even in helicopterview naar kijk, zo schiet bijvoorbeeld nu het smeren van lippenbalsem, eten van kauwgom en het gebruik van deodorant me ook nog te binnen en over tien minuten vast nog wel iets. Eigenlijk zou je dus kunnen zeggen dat ruim tachtig procent van een doorsnee dag voor mij aardig dwangmatig verloopt, alleen voelt en ervaar ik dat (gelukkig) helemaal niet zo. Ik vind de term dwang voor de meeste van mijn handelingen en routines dan ook veel te zwaar, beladen en negatief, ruimschoots het meeste gaat namelijk helemaal vanzelf en zonder nadenken, struggles of wat dan ook. Los van het overbodig moeten poetsen, het moeten bewegen (beiden dus ook op slechte dagen) en de tijdsgebondenheid die me wel
vaak mega in de weg zitten, ervaar ik van alle overige dwangmatige regeltjes, routines en structuren doorgaans nauwelijks last en brengt het me ook juist veel goeds en fijns. Ik denk dat dit door het stukje net niet genoeg ‘scoren’ om het labeltje autisme te mogen toe-eigenen komt en het dus echt gedrag is wat bij me past en ik (in bepaalde mate) nodig heb om me prettig te voelen en om oké te kunnen functioneren. Natuurlijk probeer ik regelmatig of ik iets ook eens wèl kan laten en bij kleine dingen lukt dat me nog wel, maar bij grotere dingen (zoals bijvoorbeeld de keuken poetsen) kost het laten me honderd keer meer energie en struggles dan het gewoon maar even doen. En gezien ik doorgaans alles behalve een overschot heb aan energie, kies is dan bijna altijd voor de op dat moment gemakkelijkste weg. Ik weet heel goed dat hier (bijvoorbeeld met intensieve therapie) veel te behalen zou zijn, maar tot op heden is die grote energie- en tijdinvestering me dit gewoonweg niet waard, ik kan er prima mee leven en er spelen voor mij vooral veel belangrijkere dingen waar ik liever mee aan de slag ga, denk daarbij bijvoorbeeld aan het vaker (alleen) naar buiten durven en sociale uitjes maken, rouw/acceptatie met betrekking tot kinderloos blijven of mijn negatieve zelfbeeld. ‘First things first’ en vooral ‘choose your battles’ dus. Alleen tijdens slechtere periodes heb ik wel echt meer last van mijn dwang, omdat ik dan minder controle en grip op mijn lijf, gedachtes, gevoelens of gebeurtenissen heb, ga ik dit (automatisch en onbewust) compenseren met meer en striktere dwangmatige handelingen om toch nog ergens zelf de controle en grip op te hebben. Ik denk dat dit heel menselijk is (zeker als je moeilijke of stressvolle dingen meemaakt) en dat iedereen deze controledrang wel in zich heeft, de één alleen veel meer dan de ander en op honderd verschillende manieren. Gelukkig zie ik dit steeds meer in en schaam (en verstop) ik me een heel stuk minder voor de meeste van mijn dwangmatige handelingen en eigenschappen, het hoort nou eenmaal bij mij en is de aard van het beestje. Ik merk dat ik het lastig vind om deze gestelde vraag goed en vooral allesomvattend te beantwoorden, het is zo’n complex ‘spinnenweb’onderdeel van mij en er valt zoveel over te zeggen dat nog tien keer zoveel woorden alsnog te weinig zou zijn. Voor nu laat ik het hier bij, maar weet dus dat dit nog maar een klein stukje uitleg is en lang niet alle kanten van mijn verhaal belicht. Verder ben ik wel benieuwd; heb jij ook iets dwangmatigs in je?
Hoe is het om altijd zoveel alleen thuis te zijn?
Acht van de tien keer vind ik het helemaal prima en juist heel fijn om alleen thuis te zijn, ik kan doen wat ik wil in letterlijk alles en het is lekker prikkelarm zodat iets me niet extra veel energie kost. Mijn huisje (inclusief alleen zijn) is echt mijn veilige haven en geeft me heel veel van wat ik nodig heb om overeind en bij mezelf te blijven. Maar dat ik in verhouding met iedereen om mij heen er zóveel en zóvaak moet zijn voelt wel vaak erg dubbel. In een gemiddeld goede week kan ik ongeveer drie keer anderhalf uur van huis zijn en in een slechte week vaak zelfs helemaal niet. Ik mis dus (al bijna zeven jaar) behoorlijk veel van al het sociale wat er om mij heen gebeurt en moet hierin veel keuzes en aanpassingen maken die ik eigenlijk helemaal niet wil maken. Zeker nu Corona weer zo goed als weg is zit het veel moeten missen weer behoorlijk in de lift en is dat is toch weer even extra schakelen merk ik. Soms voelt alleen thuis zijn voor mij dus ook als de toren van Rapunzel, eenzaam en afgesloten van de wereld, maar gelukkig overheerst meestal het gevoel van een warm en veilig nest, ookal is deze dus leeg. Permanent met iemand samenwonen zou ik sowieso niet trekken en zou me dus ook echt totaal niet gelukkiger maken, maar om de balans tussen alleen- en samenzijn beter, gezonder, stabieler en onafhankelijker te krijgen, probeer ik wel al jaaaaren om een huisje in Oirschot te bemachtigen, my hometown en de plek waar driekwart van mijn vrienden en familie woont. Nu in Best woont er echt niemand in de buurt, dus in Oirschot zoveel mensen op loop- of fietsafstand hebben wonen zou letterlijk een wereld van verschil maken.
Tien random Pickwickvragen;
- Bij welk gebouw zou je wel eens binnen willen kijken?
Het Rijksmuseum voor of na sluitingstijd.
- Welke nieuwe theesmaak zou je op de markt brengen?
Nu met dit mooie weer jasmijn-vlierbloesem-passievrucht of chai-sinaasappel.
- Hoe zou jij je verjaardag het liefst vieren als je deze week jarig was?
Met een ontspannen en zonnige picknick ergens in de natuur. Het allerliefst zelfs drie keer (verspreid over meerdere weken) met wisselend gezelschap; mijn familie, mijn beste vriendinnen en mijn vriendengroep.
- Waar geef je wekelijks het meeste geld aan uit?
Aan eten, zonder twijfel.
- Waar stoor jij je bijna dagelijks aan?
Aan de vele pitjes van (punt)paprika’s, aan het ontbreken van mijn krullen en aan respectloze mensen.
- Wat was de naam van je lievelingsknuffel?
Floortje
- Welke drie dingen liggen er echt altijd in jouw koelkast?
Sojayoghurt, snoeptomaatjes en pastinaken.
- Wat waren drie van je favoriete tv-programma’s toen je kind was?
Telekids, Geef nooit op en Madelief.
- Welk verhaal vertellen je vrienden altijd over jou?
Uhmmm, die zijn er wel een paar, maar sowieso dat ik (op mijn achttiende) zo erg de weg kwijt was dat ik per ongeluk in België terecht kwam.
- Wat zou je doen als een week alles mogelijk was?
Een honderd procent gezonde versie van mezelf naar zoveel mogelijk mooie (natuur)plekken in de wereld teleporteren met telkens een ander maatje om dit mee te delen.
Nou, dat was mijn tiende vragen(v)uurtje dan alweer, ik doof het vuurtje voor nu maar mocht je alvast een vraag hebben voor als ik het weer aansteek, laat het me dan zeker weten, leuk!
Liefs Laura
Reacties
Een reactie posten